Na onze aandacht voor Congo (de Democratische Republiek Congo) in het laatste nummer van ons magazine is het nu tijd voor dat andere Congo (de Republiek Congo) in dit nummer. Twee Congo’s, twee landen die zowel qua naam als qua wortels schatplichtig zijn aan hetzelfde oude Koninkrijk van Kongo; twee landen waarvan de regio’s ondanks hun nabuurschap steeds hun eigen genetische identiteit hebben behouden op het sociale, culturele en economische vlak. Deze diversiteit, die trouwens ook in andere regio’s of landen van het Continent te vinden is, vormt één van de essentiële componenten van Afrika.
Nochtans is in de loop der tijd vaak gepoogd de verschillen uit te vlakken. Zo probeerde de Conferentie van Berlijn al de leefwerelden van verschillende etnische groepen in Afrika, die door een lukrake geografische afbakening per ongeluk in eenzelfde administratieve ruimte terecht gekomen waren, te
uniformiseren. Later, tijdens de koloniale periode, poogden twee verschillende vormen van aanpak de culturele diversiteit in één keurslijf te dwingen: de ene door de diversiteit te ontkennen via gedwongen assimilatie met het systeem van de kolonisator; de andere door onderdrukking.
Vandaag worden onder een kosmopolitisch mom en met weinig uitzonderingen gouvernementele bestuurssystemen geïmporteerd in Afrika, die eerder al in andere delen van de wereld (soms met succes) werden geïntroduceerd, om een smeltkroes aan individuen te creëren van dezelfde makelij.
In dit verband en met zwart Afrika in het achterhoofd mag het misschien iconoclastisch klinken, maar ik heb het steeds moeilijk gehad met het haast stiekem opnemen van de Code Napoléon in nationale grondwetten. Alsof de lokale bevolkingsgroepen niet in staat waren geweest honderden jaren te overleven op basis van hun eigen waarden. Ik heb nooit begrepen waarom een patriarchaal systeem werd opgedrongen aan een samenleving waarvan de structuur steeds op matriarchale pijlers heeft gerust. Perplex sta ik ten aanzien van de introductie – onder het pretext van democratie – van een singulier systeem van (zogezegd) algemene verkiezingen, daar waar consensus altijd de regel was. Laat me het daarbij houden, de voorbeelden van gelijkaardige aberraties zijn legio.
Moet het gezegd, dat we hierin de wortels vinden van de chronische instabiliteit, die aan de basis ligt van terugkerende economische crisissen en menselijke drama’s? Het vermelden van het woord “verkiezingen” alleen al klinkt me soms in de oren als de kroniek van aangekondigde moorden. Dit alles alleen maar om aan te tonen, dat als Afrika hét continent is, dat zich in de komende jaren snel zou ontwikkelen, het even duidelijk mag zijn, dat de toegang ervan voorbehouden is en zal blijven aan zij, die met respect voor de diversiteit en met kennis van zaken deze geweldige markt willen betreden.
De CBL-ACP stelt de leden niet alleen netwerken van lokale vertegenwoordigers ter beschikking, er kan ook beroep gedaan worden op de afdelingshoofden van onze bilaterale secties; deze kunnen de leden beter dan wie ook veilig doorheen het veelbelovende maar ook verraderlijke Afrikaanse labyrint leiden.
Guy Bultynck
Chairman, CBL-ACP
